Merkez Bankası (TCMB), Türk lirasının değerini artırmak ve TL'ye geçişi teşvik etmek amacıyla önemli bir dizi karar aldı. Hazine ve Maliye Bakanlığı ile koordineli olarak alınan bu kararlar, bankaların döviz mevduatlarına uygulanan zorunlu karşılık oranlarından, TL mevduat payını artırma hedefine kadar geniş bir yelpazeyi kapsıyor. Peki, bu yeni düzenlemeler ne anlama geliyor ve Türk ekonomisine nasıl bir etkisi olacak?
Döviz Mevduatlarına Zorunlu Karşılık Artışı
Merkez Bankası'nın attığı en dikkat çekici adımlardan biri, yabancı para mevduatlara uygulanan zorunlu karşılık oranlarının artırılması oldu. Tüm vadelerde 200 baz puanlık bir artış yapılırken, yurt içi yerleşiklerle yapılan 1 yıla kadar vadeli yabancı para cinsinden repo işlemlerinden sağlanan fonlar için bu oran 400 baz puana çıkarıldı. Bu, bankaların döviz bulundurma maliyetini artırarak, TL'ye olan talebi desteklemeyi amaçlıyor. Zorunlu karşılık oranlarının artırılması, bankaların daha fazla TL bulundurmasına ve dolayısıyla piyasada TL likiditesinin artmasına yol açabilir.
TL Mevduat Payını Artırma Hedefi
TCMB, bankaların tüzel kişi TL mevduat oranlarını artırmalarını da hedefliyor. Bu kapsamda, TL mevduat payı yüzde 60’ın altında kalan bankalara, bu oranı aylık en az 0,3 puan artırma hedefi getirildi. Bu hedefi tutturamayan bankalara yönelik herhangi bir yaptırım olup olmayacağı henüz netlik kazanmazken, bu adımın TL'ye olan ilgiyi artırması bekleniyor. Bu hedefle, bankaların müşterilerini TL mevduatına yönlendirmesi ve böylece TL'nin piyasadaki ağırlığının artması amaçlanıyor.
TL Mevduat Faizlerinde Artış Beklentisi
Zorunlu karşılıklarla ilgili bir diğer değişiklik ise, TL mevduat için tesis edilen karşılıklara yapılacak faiz ya da telafi ödemesine yönelik oldu. Yeni düzenlemeye göre, TCMB ağırlıklı ortalama fonlama maliyetinin yüzde 84’ü yerine yüzde 86’sı oranında ödeme yapılacak. Bu, TL mevduat faizlerinin artmasına ve yatırımcıların TL'ye olan ilgisinin artmasına katkı sağlayabilir. Yüksek faiz oranları, yatırımcıları TL mevduatlarına çekerek döviz talebini azaltabilir ve TL'nin değerini destekleyebilir.
Bu yeni düzenlemelerin Türk ekonomisine etkileri merakla bekleniyor. TCMB, bu adımlarla Türk lirasının kullanımını teşvik etmeyi ve finansal istikrarı güçlendirmeyi hedefliyor. Ancak, döviz piyasasının bu düzenlemelere nasıl tepki vereceği ve TL'nin değerinin ne yönde değişeceği önümüzdeki günlerde netlik kazanacak. Uzmanlar, bu tür düzenlemelerin kısa vadede TL'ye destek sağlayabileceğini, ancak uzun vadede kalıcı bir etki yaratabilmesi için yapısal reformların da hayata geçirilmesi gerektiğini vurguluyor.