İltihaplı bağırsak hastalıkları (İBH),karın ağrısı, ishal ve kanlı dışkılama gibi belirtilerle kendini göstererek yaşam kalitesini önemli ölçüde düşürebilen kronik rahatsızlıklardır. Gastroenteroloji Uzmanı Prof. Dr. Murat Sarıkaya, doğru tedavi ve beslenme yöntemleriyle bu hastalıkların kontrol altına alınabileceğini belirtiyor. Peki, iltihaplı bağırsak hastalıkları nelerdir ve nasıl tedavi edilir?

İltihaplı Bağırsak Hastalıkları Nelerdir?

İltihaplı bağırsak hastalıkları, sindirim sisteminin kronik iltihaplanmasıyla karakterize edilen bir grup hastalığı kapsar. En sık görülen türleri Ülseratif Kolit ve Crohn Hastalığı'dır. Ülseratif Kolit, kalın bağırsağın iç yüzeyinde iltihaplanmaya neden olurken, Crohn Hastalığı sindirim sisteminin herhangi bir bölümünü etkileyebilir. Her iki hastalık da karın ağrısı, kramp, ishal, rektal kanama, kilo kaybı ve yorgunluk gibi belirtilere yol açabilir. Bu belirtiler, hastaların günlük yaşam aktivitelerini ve sosyal ilişkilerini olumsuz etkileyebilir.

İltihaplı bağırsak hastalıklarının nedenleri tam olarak bilinmemekle birlikte, genetik yatkınlık, bağışıklık sisteminin anormal yanıtı ve çevresel faktörlerin etkileşimi sonucu ortaya çıktığı düşünülmektedir. Aile öyküsünde İBH olan kişilerde bu hastalıkların görülme riski daha yüksektir. Ayrıca, sigara kullanımı, stres, bazı ilaçlar ve beslenme alışkanlıkları da İBH gelişimini tetikleyebilir veya mevcut belirtileri şiddetlendirebilir.

İltihaplı Bağırsak Hastalıklarında Tedavi Yöntemleri

İltihaplı bağırsak hastalıklarının tedavisinde amaç, iltihabı kontrol altına almak, belirtileri hafifletmek ve hastalığın seyrini iyileştirmektir. Tedavi yöntemleri, hastalığın türüne, şiddetine ve hastanın genel sağlık durumuna göre belirlenir. İlaç tedavileri, beslenme düzenlemeleri ve bazı durumlarda cerrahi müdahale tedavi seçenekleri arasında yer alır.

• İlaç Tedavileri: Anti-inflamatuar ilaçlar (aminosalisilatlar),kortikosteroidler, immünomodülatörler ve biyolojik ilaçlar İBH tedavisinde sıklıkla kullanılan ilaçlardır. Bu ilaçlar, iltihabı azaltarak belirtileri hafifletmeye ve hastalığın alevlenmelerini önlemeye yardımcı olur.
• Beslenme Düzenlemeleri: İBH'li hastaların beslenmesi, hastalığın yönetimi açısından büyük önem taşır. Bazı besinler belirtileri tetikleyebilir veya şiddetlendirebilir. Bu nedenle, hastaların bireysel ihtiyaçlarına uygun bir beslenme planı oluşturulması önemlidir. Laktoz intoleransı olan hastaların süt ve süt ürünlerinden kaçınması, lifli gıdaların tüketiminin sınırlandırılması ve bol su içilmesi önerilir.
• Cerrahi Müdahale: İlaç tedavisi ve beslenme düzenlemeleriyle kontrol altına alınamayan veya komplikasyon gelişen durumlarda cerrahi müdahale gerekebilir. Ülseratif Kolit'te kalın bağırsağın tamamen çıkarılması (kolektomi) ve Crohn Hastalığı'nda daralmış veya hasar görmüş bağırsak bölümlerinin çıkarılması cerrahi seçenekler arasındadır.

Unutmayın ki, iltihaplı bağırsak hastalıkları kronik bir durumdur ve tam olarak iyileşme sağlanamayabilir. Ancak, doğru tedavi ve yaşam tarzı değişiklikleriyle hastalık kontrol altında tutulabilir ve hastaların yaşam kalitesi artırılabilir.

İltihaplı bağırsak hastalıklarıyla mücadele eden bireylerin, uzman bir gastroenterolog tarafından düzenli olarak takip edilmesi ve tedavi planına uyum göstermesi önemlidir. Ayrıca, stres yönetimi, düzenli egzersiz ve sağlıklı bir yaşam tarzı da hastalığın seyrini olumlu yönde etkileyebilir.